Dlaczego chrześcijanie w Polsce powinni modlić się za narodem żydowskim?

Mieczysław Kwiecień

I

Bóg, który powołał i wybrał lud izraelski nigdy nie przestał go miłować, pomimo że w swoich dziejach Izrael odwracał się od Boga.

W księdze proroka Jeremiasza (31,1-10) czytamy: "W owym czasie - mówi Pan - będę Bogiem wszystkich plemion izraelskich, a one będą moim ludem. Tak mówi Pan: Znalazł łaskę na pustyni naród, który uniknął miecza, Izrael, gdy wędrował do miejsca swojego odpoczynku. Z daleka ukazał mu się Pan: Miłością wieczną umiłowałem cię, dlatego tak długo okazywałem ci łaskę. Znowu cię odbuduję i będziesz odbudowana, panno izraelska […]. Zaprawdę idzie dzień, gdy stróże wołać będą na górach efraimskich: Wstańcie! Pielgrzymujmy na Syon, do Pana, Boga naszego! Gdyż tak mówi Pan: Wydawajcie radosne okrzyki nad Jakubem, wykrzykujcie nad przewodnikiem narodów! Zwiastujcie, wysławiajcie i mówcie: Pan wybawi swój lud, resztkę Izraela! Oto sprowadzę ich z ziemi północnej i zgromadzę ich z krańców ziemi. Są wśród ruch ślepi i chromi, brzemienne i rodzące razem, powrócą tu w wielkiej gromadzie. Oto przyjdą z płaczem, a Ja wśród pocieszenia poprowadzę ich i zawiodę do strumieni wód drogą prostą, na której się nie potkną, gdyż jestem ojcem dla Izraela, a Efraim jest moim pierworodnym. Słuchajcie słowa Pana, narody, i zwiastujcie na wyspach dalekich, i mówcie: Ten, który rozproszył Izraela: zgromadzi go i strzec go będzie jak pasterz swojej trzody" (por. Rz 11,25-29.32-36).

II

Syn Boży i Syn Człowieczy, Pan, Jezus Chrystus, modlił się za lud wybrany i płakał nad tragicznym losem Jeruzalem.

W ewangelii wg św. Łukasza (19,41-42) czytamy: "A gdy się przybliżył, ujrzawszy miasto, zapłakał nad nim, mówiąc: Gdybyś i ty poznało w tym to dniu, co służyć ku pokojowi. Lecz teraz zakryte to jest przed oczami twymi…" (por. Łk 23,34).

III

Prorocy starotestamentowi, ludzie radykalnej wiary i oddania dla Boga, modlili się do Niego i zanosili przyczynne błagania za swoim ludem.

Świadczy o tym wiele fragmentów Pisma Świętego: "Mojżesz łagodził gniew Pana, Boga swego, i mówił: Dlaczegóż, Panie, płonie gniew twój przeciwko ludowi twojemu, który wyprowadziłeś z ziemi egipskiej wielką siłą i ręką potężną? D1aczego to mają rozpowiadać Egipcjanie: W złym zamiarze wyprowadził ich, by pozabijać ich w górach i wytracić z powierzchni ziemi. Odwróć się od zapalczywości swego gniewu i użal się nad złem, jakie chcesz zgotować ludowi swemu. Wspomnij na Abrahama, Izaaka i Izraela, sługi twoje, którym poprzysiągłeś na siebie samego, mówiąc do nich: Rozmnożę potomstwo wasze jak gwiazdy niebieskie i całą tę ziemię, o której mówiłem, dam potomstwu waszemu i posiądą ją na wieki. I użalił się Pan mad złem, które zamierzał sprowadzić na swój lud…" (2 M 32,11-14).

"I zwróciłem swoje oblicze na Pana, Boga, aby się modlić, błagać, w poście, we włosienicy i popiele. Modliłem się więc do Pana, mojego Boga, wyznawałem i mówiłem: "Ach, Panie, Boże wielki i straszny, który dochowujesz przymierza i łaski tym, którzy cię miłują i przestrzegają twoich przykazań. Zgrzeszyliśmy, zawiniliśmy i postępowaliśmy bezbożnie, zbuntowaliśmy się i odstąpiliśmy od twoich przykazań i praw. I nie słuchaliśmy twoich sług, którzy w twoim imieniu przemawiali do naszych królów, naszych książąt, naszych ojców i do całego pospólstwa. U ciebie, Panie, jest sprawiedliwość, nam zaś, jak to jest dzisiaj, jest wstyd, nam, mężom judzkim i mieszkańcom Jeruzalemu, całemu Izraelowi, bliskim i dalekim we wszystkich krajach, po których rozproszyłeś ich z powodu niewierności, jakiej się dopuścili wobec ciebie. […] U Pana, Boga naszego, jest zmiłowanie i przebaczenie, gdyż zbuntowaliśmy się przeciwko niemu"" (Dn 9,3-7.9; por. 1 Sm 12,23-24; Ne 9,5nn.; Ezd 9,6-15; Iz 63,15-19; 64,5-12; Jr 14,7-9; Za 1,14nn.; 3,2).

IV

Apostoł Paweł miał serce pełne współczucia wobec Izraela, jako wybranego ludu, i był pobudzany przez Ducha Świętego do ciągłej modlitwy za nim.

W Liście do Rzymian (9,1-5 i 10,1) napisał: "Prawdę mówię w Chrystusie, nie kłamię, a poświadcza mi to sumienie moje w Duchu Świętym, że mam wielki smutek i nieustanny ból w sercu moim. Albowiem ja sam gotów byłem modlić się o to, by być odłączonym od Chrystusa za braci moich, krewnych moich według ciała, Izraelitów, do których należy synostwo i chwała, i przymierze, i nadanie zakonu, i służba Boża, i obietnice, do których należą ojcowie i z których pochodzi Chrystus według ciała. Ten jest ponad wszystkim, Bóg błogosławiony na wieki. Amen. […] Bracia! Pragnienie serca mego i modlitwa zanoszona do Boga zmierzają ku zbawieniu Izraela" (por. Dz 28,20; Rz 10,11-13; 11,26.32-36; Ga 6,16; Hbr 8,36-40).

V

Polecenie głoszenia Ewangelii wszystkim narodom przez Chrystusa, obejmuje też lud wybrany, Kościół zaś odnajduje swój rodowód w wierze i pobożności Izraela.

Na kartach Nowego Testamentu czytamy: "Nadchodzi godzina, kiedy ani na tej górze, ani w Jerozolimie nie będziecie oddawali czci Ojcu. Wy czcicie to, czego nie znacie, my czcimy to, co znamy, bo zbawienie pochodzi od Żydów. Lecz nadchodzi godzina i teraz jest, kiedy prawdziwi czciciele będą oddawali Ojcu cześć w duchu i w prawdzie; bo i Ojciec takich szuka, którzy by mu tak cześć oddawali…" (J 4,21-23).

"Czy się potknęli, aby upaść? Bynajmniej. Wszak wskutek ich upadku zbawienie doszło do pogan, aby w nich wzbudzić zawiść. Bo jeśli ich upadek stał się bogactwem świata, a ich porażka bogactwem pogan, to o ileż bardziej ich pełnia […] Jeśli bowiem odrzucenie ich jest pojednaniem świata, to czym obędzie przyjęcie ich, jeśli nie powstaniem do życia z martwych?" (Rz 11,11-12 i 15; por. Mt 28,18-20; Mk 16,15; Dz 1,8; Ef 2,11-22; Rz 1,16).

VI

Głosząc Ewangelię narodowi żydowskiemu, powinniśmy - tak jak Jezus - kierować się miłością do ludu, z którego On pochodzi. Pamiętamy, że Mesjasz Izraela jest Mesjaszem Kościoła, który przez dzieło Krzyża i Zmartwychwstania stał się Zbawicielem wszystkich ludzi.

W Piśmie czytamy: "Wy jesteście synami proroków i przymierza, które zawarł Bóg z ojcami waszymi, gdy mówił do Abrahama: A w potomstwie twoim błogosławione będą wszystkie narody ziemi. Wam to Bóg najpierw, wzbudziwszy Syna swego, posłał go, aby wam błogosławił, odwracając każdego z was od złości waszych" (Dz 3,25-26).

"Albowiem nie wstydzę się ewangelii Chrystusowej, jest ona bowiem mocą Bożą ku zbawieniu każdego, kto wierzy, najpierw Żyda, potem Greka. Bo usprawiedliwienie Boże w niej bywa objawione, z wiary w wiarę, jak napisano: A sprawiedliwy z wiary żyć będzie" (Rz 1,16-17; por. Mt 10,6; Rz 10,12.14-15; Mt 9,36-38; J 11,49-52; Rz 15,7-8).

VII

Żydzi, tak jak inne narody, potrzebują Bożego zbawienia, ponieważ żadna religia nie może zaspokoić duchowych potrzeb człowieka czy narodu. A przynosi je Boży Zbawiciel, Chrystus.

W księdze proroka Izajasza (1,11-16) czytamy: "Co mi po mnóstwie waszych krwawych ofiar - mówi Pan. - Jestem syty całopaleń baranów i tłuszczu karmnych cieląt, a krwi byków i jagniąt, i kozłów nie pragnę. Gdy przychodzicie, aby zjawić się przed moim obliczem, któż tego żądał od was, abyście wydeptywali moje dziedzińce? Nie składajcie już ofiary daremnej, kadzenie, nowie i sabaty mi obrzydły, zwoływanie uroczystych zebrań - nie mogę ścierpieć świąt i uroczystości. Waszych nowiów i świąt nienawidzi moja dusza, stały mi się ciężarem, zmęczyłem się znosząc je. A gdy wyciągacie swoje ręce, zakrywam moje czy przed wami, choćbyście pomnożyli wasze modlitwy, nie wysłucham was, bo na waszych rękach pełno krwi. Obmyjcie się, oczyśćcie się, usuńcie złe uczynki sprzed moich oczu, przestańcie źle czynić! Uczcie się dobrze czynić, przestrzegajcie prawa, brońcie pokrzywdzonego, wymierzajcie sprawiedliwość sierocie, wstawiajcie się za wdową!".

W ewangelii wg św. Jana (8,31-32) znajdujemy następujące słowa Pana: "Mówił więc Jezus do Żydów, którzy uwierzyli w niego: "Jeżeli wytrwacie w słowie moim, prawdziwie uczniami moimi będziecie. I poznacie prawdę, a prawda was wyswobodzi"" (por. J 4,6; Gal 2,16-21).

VIII

W Bożym planie zbawienia istnieje ścisły związek między losem Izraela i Kościoła. Kościół nie może osiągnąć swej pełni bez wybranego ludu izraelskiego. Zbawienie Kościoła i Izraela jest nieodmienną wolą Bożą.

Prorok Izajasz (11,10-12) zwiastuje: "I stanie się w owym dniu, że narody będą szukać korzenia Isajego, który załopocze jako sztandar ludów; a miejsce jego pobytu będzie sławne. I stanie się w owym dniu, że Pan ponownie wyciągnie swoją rękę, aby wykupić resztki swojego ludu […]. I wywiesi narodom sztandar, i zbierze wygnańców z Izraela, a rozproszonych z Judy zgromadzi z czterech krańców świata".

W księdze Dziejów Apostolskich (13,46-48) czytamy: "Paweł i Barnaba odpowiedzieli odważnie i rzekli: "Wam to najpierw miało być opowiadane Słowo Boże, skoro jednak je odrzucacie […], przeto zwracamy się do pogan. Tak bowiem nakazał nam Pan: Ustanowiłem cię światłością dla pogan, abyś by zbawieniem aż po krańce ziemi". Poganie słysząc to, radowali się i wielbili Słowo Pańskie, a wszyscy ci, którzy byli przeznaczeni do życia wiecznego, uwierzy1i".

IX

Wydarzenia z historii Izraela są dowodem spełniania się Bożych planów wobec tego narodu. Odrodzenie jego bytu państwowego po II wojnie światowej jest jednym ze znaków zapowiadających przybliżenie się pełni Królestwa Bożego.

W ewangelii wg św. Mateusza (24,32-36) Jezus mówi: "A od figowego drzewa uczcie się podobieństwa: Gdy gałąź jego już mięknie i wypuszcza liście, poznajecie, że blisko jest lato. Tak i wy, gdy ujrzycie to wszystko, wiedzcie, że blisko jest, tuż u drzwi. Zaprawdę powiadam wam, nie przeminie to pokolenie, aż się to wszystko stanie. Niebo i ziemia przeminą, ale słowa moje nie przeminą. A o tym dniu i godzinie nikt nie wie; ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko sam Ojciec" (por. Ez 37,1-14; Dn 12,1-4; 9,1-27; Łk 21,24-31).

X

W swojej historii Kościół zadał wiele cierpień narodowi żydowskiemu.

Ta wrogość i prześladowania spowodowały wśród nich zdyskredytowanie "ewangelii chrześcijańskiej" i w rezultacie nieuznawanie Osoby i dzieła Jezusa Chrystusa jako Mesjasza. Tylko pokuta chrześcijan wobec Żydów może oddalić zstąpienie sprawiedliwych sądów Bożych na Kościół i tzw. chrześcijański świat.

W swoim 1 Liście św. Piotr (4,17-18) napisał: "Nadszedł bowiem czas, aby się rozpoczął sąd od domu Bożego; a jeśli s1ę zaczyna od nas, to jakiż koniec czeka tych, którzy nie wierzą ewangelii Bożej? A jeśli sprawiedliwy z trudnością dostąpi zbawienia, to bezbożny i grzesznik gdzież się znajdą?" (por. Rz 11,13-21; 2 Tes 1,3-6; por. Jr 30,16-18nn.).

XI

W czasie II wojny światowej Żydzi padli ofiarą zbrodni ludobójstwa. W tych czasach wielu Polaków - chrześcijan i nie-chrześcijan - straciło życie za udzielanie ratunku Żydom. Niestety, nie był to polski "czyn narodowy", a udzielający pomocy niejednokrotnie po wojnie ukrywali ten fakt z obawy przed antysemityzmem rodaków.

Pod okupacją hitlerowską cierpieli zarówno Polacy, jak i Żydzi, nie istniała jednakże wspólnota w cierpieniu. Sprawiło to nie tylko dążenie nazistów, aby zgładzić wszystkich Żydów, ale także brak solidarności ze strony polskiego społeczeństwa jako ogółu. My, polscy chrześcijanie, powinniśmy modlić się za naszego "Brata Izraela" (jak w XIX stuleciu pisał Adam Mickiewicz) - pamiętając o Bożym planie zbawienia dla niego i wszystkich narodów.

"Bracia! Pragnienie serca mego i modlitwa zanoszona do Boga zmierzają ku zbawieniu Izraela" (Rz 10,1; por. Gal 6,14-16 i in.).

XII

Modlitwa chrześcijan za narodem żydowskim jest wolą Bożą. Wypełnienie jej przynosi błogosławieństwo tym, którzy są jej posłuszni.

W 1 Księdze Mojżeszowej (12,3) czytamy: "I będę błogosławił błogosławiącym tobie, a przeklinających cię przeklinać będę; i będą w tobie błogosławione wszystkie plemiona ziemi". A z kolei Psalm 122,6 powiada: "Proście o pokój dla Jeruzalemu! Niech żyją w pokoju ci, którzy cię miłują…" (por. Ps 137,5-7; Iz 62,1-7; Gal 3,8).

Mieczysław Kwiecień